نبشی یکی از مهمترین و پرمصرفترین مقاطع فولادی در صنعت و ساختمانسازی است. این محصول به دلیل شکل ظاهری خود که شبیه حرف L انگلیسی است، کاربردهای فراوانی در اتصال، تقویت و ساخت سازههای فلزی دارد. در واقع، بسیاری از پروژههای ساختمانی و صنعتی بدون نبشی امکان اجرا ندارند، زیرا این مقطع علاوه بر استحکامبخشی، قابلیت اجرا در بخشهای مختلف را نیز فراهم میکند.
نبشیها از نظر روش تولید، ابعاد و نوع بال به دستههای مختلف تقسیم میشوند. شناخت این دستهبندیها به مهندسان و خریداران کمک میکند تا انتخاب بهتری برای پروژههای خود داشته باشند. با مهد آهن اسپادانا همراه باشید تا با انواع نبشی و کاربردهای آن در ساختمان آشنا شوید.
نبشی فابریک
نبشی فابریک به نبشیهایی گفته میشود که فرآیند تولید آنها از همان ابتدا به شکل L انجام میگیرد. به بیان دیگر، ورق فولادی پس از عبور از خط تولید و نورد، مستقیماً به صورت نبشی شکلدهی میشود.
این نوع نبشی به دلیل دقت بالا در تولید و یکنواختی سطح، بیشتر در پروژههایی مورد استفاده قرار میگیرد که نیاز به کیفیت و ظاهر مناسب دارند. نبشیهای فابریک معمولاً در صنایع حساستر و همچنین در بخشهایی از ساختمان که زیبایی ظاهری اهمیت دارد، کاربرد دارند.
کاربردها:
ساخت اسکلتهای فلزی سبک و سنگین
تقویت ستونها و تیرها
استفاده در سازههای معماری و نما
نبشی پرسی
نبشی پرسی بر خلاف نبشی فابریک، از خم کردن ورقهای فولادی ساخته میشود. در این روش ابتدا ورق فولادی با ضخامت مشخص آماده میشود و سپس با دستگاههای خمکن، آن را به شکل L درمیآورند.
نبشی پرسی نسبت به نبشی فابریک از نظر یکنواختی و مقاومت کمی ضعیفتر است، اما به دلیل انعطافپذیری در تولید و قیمت مناسبتر، در بسیاری از پروژهها مورد استفاده قرار میگیرد.
کاربردها:
ساخت چهارچوب در و پنجره
استفاده در اتصالات سبک
پروژههایی که حساسیت بالایی در استحکام نیاز ندارند
نبشی بال مساوی
یکی از رایجترین انواع نبشی، نبشی بال مساوی است. همانطور که از نامش پیداست، در این نوع نبشی طول دو بال با یکدیگر برابر است. همین ویژگی باعث میشود تا این محصول در پروژههای متنوع و گستردهای مورد استفاده قرار گیرد.
نبشیهای بال مساوی در بسیاری از صنایع و ساختمانها به عنوان قطعهای پایهای شناخته میشوند و میتوانند نقش مهمی در انتقال بار و ایجاد اتصال ایفا کنند.
کاربردها:
استفاده در ساخت خرپاها
تقویت ستونها و قابها
سازههای صنعتی و ماشینآلات
نبشی بال نامساوی
نوع دیگری از نبشیها، نبشی بال نامساوی است. در این نوع، طول دو بال با یکدیگر متفاوت است و همین تفاوت باعث میشود تا در شرایط خاصی کاربرد بیشتری داشته باشد.
نبشی بال نامساوی معمولاً در پروژههایی استفاده میشود که نیاز به توزیع بار در سطوح مختلف وجود دارد. این محصول به مهندسان کمک میکند تا بتوانند طراحی بهینهتری داشته باشند و بار را به شکل مؤثرتری منتقل کنند.
کاربردها:
سازههای پیچیده و خاص
صنایع کشتیسازی و پلسازی
تقویت اتصالات نامتقارن
نبشی اسپیرال یا مرکب
این نوع نبشیها از ترکیب چند نبشی یا با استفاده از جوشکاری ساخته میشوند. به عبارتی، برای دستیابی به مقاومت بیشتر یا شکل خاص، چند نبشی را با هم ترکیب کرده و یک قطعه جدید به وجود میآورند.
نبشیهای اسپیرال یا مرکب بیشتر در پروژههای صنعتی بزرگ یا سازههای خاصی که نیاز به تحمل بارهای سنگین دارند، مورد استفاده قرار میگیرند.
کاربردها:
سدسازی و پلسازی
سازههای سنگین صنعتی
نیروگاهها و پروژههای زیربنایی
تفاوت نبشی فابریک و پرسی
نبشیها بر اساس استانداردهای مختلفی تولید میشوند که هر یک از آنها ویژگیهای خاص خود را دارند. در ایران معمولاً نبشیها بر اساس استانداردهای اروپایی (EN) یا ملی تولید میشوند. ابعاد نبشی شامل ارتفاع بالها، ضخامت و طول شاخه است که بسته به نوع پروژه انتخاب میشود.
برای مثال، نبشیهایی با ابعاد کوچکتر بیشتر در ساخت چهارچوبها و اتصالات سبک کاربرد دارند، در حالی که نبشیهای بزرگتر در سازههای صنعتی و ساختمانی سنگین استفاده میشوند.
اگرچه هر دو نوع نبشی در بازار موجود هستند، اما تفاوتهای مهمی بین آنها وجود دارد. نبشی فابریک از ابتدا به صورت یکپارچه و در خط تولید نورد ساخته میشود، در حالی که نبشی پرسی از خم کردن ورق تولید میگردد.
از نظر کیفیت، نبشی فابریک مقاومتر و بادوامتر است، اما نبشی پرسی به دلیل هزینه کمتر و امکان تولید سریع، گزینه مناسبی برای پروژههای سبک محسوب میشود. برای اطلاعات بیشتر می توانید مقاله تفاوت نبشی و سپری چیست را بخوانید.
نتیجهگیری
شناخت انواع نبشی و ویژگیهای آنها برای هر مهندس یا خریدار آهنآلات ضروری است. هر نوع نبشی با توجه به ویژگیهای خاص خود در بخشهای متفاوتی از صنعت و ساختمان کاربرد دارد. انتخاب درست بین نبشی فابریک، پرسی، بال مساوی و نامساوی، نه تنها باعث صرفهجویی در هزینه میشود بلکه کیفیت و ایمنی پروژه را نیز تضمین میکند.
سوالات متداول
تفاوت اصلی نبشی فابریک و پرسی در چیست؟
نبشی فابریک به صورت مستقیم در خط تولید شکل میگیرد و کیفیت بالاتری دارد، در حالی که نبشی پرسی از خم کردن ورق ساخته میشود و معمولاً ارزانتر است.
نبشی بال نامساوی بیشتر در کجا استفاده میشود؟
نبشی بال نامساوی در پروژههایی که نیاز به توزیع بار نامتقارن دارند، مانند پلسازی و کشتیسازی کاربرد بیشتری دارد.
چه عواملی بر قیمت نبشی تأثیر میگذارند؟
ابعاد، ضخامت، نوع تولید (فابریک یا پرسی)، کارخانه تولیدکننده و نوسانات بازار فولاد از مهمترین عوامل تعیینکننده قیمت نبشی هستند.
